top of page

มอเตอร์ไฟฟ้า (ELECTRIC MOTOR)

มอเตอร์ไฟฟ้า สามารถแบ่งออกได้เป็น 2 ประเภทใหญ่ ได้แก่

1. มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง

2. มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสสลับ

     มอเตอร์เป็นอุปกรณ์ที่ที่เปลี่ยนพลังงานไฟฟ้าเป็นพลังงานกล โดยอุปกรณ์ไฟฟ้าส่วนใหญ่จะมีมอเตอร์ไฟฟ้าเป็นส่วนประกอบในการทำงาน เช่น พัดลม ปั๊มน้ำ เครื่องจักรต่างๆ เป็นต้น 

มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง

      การทำงานของมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง เมื่อมีแรงดันและไฟฟ้ากระแสตรงเข้าไปในมอเตอร์ ไฟฟ้ากระแสตรงจะเข้าไปที่แปรงถ่านผ่านคอมมิวเตอร์ และเข้าไปในขดลวดทองแดงอาร์เมเจอร์เพื่อสร้างสนามแม่เหล็กขึ้น และไฟฟ้ากระแสตรงอีกส่วนหนึ่งจะไหลเข้าไปในขดลวดสนามแม่เหล็ก (Field coil) เพื่อสร้างสนามแม่เหล็กขั้วเหนือ ขั๊วใต้ขึ้นจากสนามแม่เหล็กทั้งสองส่วนที่สร้างขึ้นนี้จะมีทิศทางเดียวกัน เกิดการผลักกัน ทำให้เกิดแรงบิดในตัวอาร์เมเจอร์หรือโรเตอร์ซึ่งโรเตอร์ คือส่วนที่หมุนได้ และส่วนของโครงมอเตอร์หรือสเตเตอร์จะเป็นส่วนที่อยู่กับที่ การใช้งานมอเตอร์กระแสตรง เช่น เครื่องใช้ไฟฟ้าภายในบ้าน ภายในรถยนต์ เครื่องคอมพิวเตอร์ หุ่นยนต์ เครื่องจักรกลที่ทำงานแบบอัตโนมัติในอุตสาหกรรมต่างๆ เป็นต้น

ชนิดของมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง สามารถแบ่งได้ดังนี้

  • มอเตอร์แบบอนุกรม : ซีรีส์มอเตอร์ (Series motor)

  • มอเตอร์แบบขนาน : ซันท์มอเตอร์ (Shunt motor)

  • มอเตอร์แบบผสม : คอมปาวด์มอเตอร์ (Compound motor)

AC-Motor-Diagram-2.png

มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสสลับ

      การทำงานของมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสสลับ เมื่อมีแรงดันและไฟฟ้ากระแสสลับเข้าไปที่ขดลวดทองแดงของสเตเตอร์ จะเกิดสนามแม่เหล็กขึ้นที่สเตเตอร์ ซึ่งสนามแม่เหล็กที่เกิดขึ้นนี้จะมีการเคลื่อนที่หรือหมุนไปรอบๆของสเตเตอร์ในขณะที่สนามแม่เหล็กเคลื่อนที่ไปสนามแม่เหล็กจากขั้วเหนือพุ้งเข้าไปขั้วใต้ ซึ่งจะไปตัดกับตัวนำของโรเตอร์ ที่เป็นตัวนำแบบปิดหรือขดลวดกรงกระรอกของโรเตอร์ ทำให้เกิดการเหนี่ยวนำของกระแสไฟฟ้าขึ้นในขดลวดของสเตเตอร์ จะทำให้โรเตอร์เกิดแรงบิดและมอเตอร์ก็เกิดพลังงานกล และนำเพลาไปขับภาระที่ต้องการหมุนได้

ชนิดของมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสสลับ สามารถแบ่งได้ดังนี้

1. มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสสลับ ชนิด 1 เฟส มีดังนี้

  • สปลิทเฟสมอเตอร์ (Split phase motor)​

  • คาปาซิเตอร์มอเตอร์ (Capacitor motor)

  • รีพัลชั่นมอเตอร์ (Repulsion motor)

  • ยูนิเวอร์แซลมอเตอร์ (Universal motor)

  • เชดเดดโพลมอเตอร์ (Shaded pole motor)​

2.​ มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสสลับ ชนิด 3 เฟส มี 2 แบบดังนี้

  • มอเตอร์เหนี่ยวนำ ที่แบ่งตามลักษณะของโรเตอร์ คือ แบบกรงกระรอกและแบบขดลวด

  • มอเอตร์ซิงโครนัส แบ่งได้ 6 ชนิด ดังนี้

          - มอเตอร์ซิงโครนัสชนิดโรเตอร์พันขดลวด​

          - มอเตอร์ซิงโครนัสชนิดแม่เหล็กถาวร

          - ซิงโครนัสรีลักซ์แตนซ์มอเตอร์

          - มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรงแบบไม่มีแปรงถ่าน

          - สเต็ปปิ้งมอเตอร์

          - สวิตซ์รีลักซืแตนซ์มอเตอร์

ขอบคุณข้อมูลจาก www.coe.or.th

bottom of page